Türkiye Gazeteciler Cemiyeti

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin (TGC) önceki başkanlarından, Cumhuriyet Gazetesi genel yayın yönetmenlerinden Cevat Fehmi Başkut, "Meslekte İz Bırakanlar" toplantılarının 9’uncusunda TGC Basın Müzesi’nde anıldı.

Anma toplantısına; TGC Başkanı Turgay Olcayto, TGC Önceki Başkanı ve Cumhuriyet Vakfı Başkanı Orhan Erinç, Genel Sekreter Sibel Güneş, Genel Sayman Gülseren Ergezer Güver, Genel Sekreter Yardımcısı Ahmet Özdemir, TGC Gazeteciler Sosyal Dayanışma Vakfı Sekreteri ve İstanbul Gazeteciler Derneği Başkanı Engin Köklüçınar, TGC Balotaj Kurulu Başkanı Muammer Tuncer ve Balotaj Kurulu Üyesi Şevket Uygun, TGC İdare Müdürü Cem Çapanoğlu, Cevat Fehmi Başkut’un torunları Ahu Başkut Alyanak ve Ayşe Başkut Garcin ile gelini Gül Başkut’un da aralarında bulunduğu çok sayıda davetli katıldı. Sunuculuğunu TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş’in üstlendiği toplantının açılış konuşmasını Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Başkanı Turgay Olcayto yaptı.

 “Eseri yurt dışında yayınlanan ilk yazar”

 TGC Başkanı Turgay Olcayto, "Cevat Fehmi Başkut, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin 3. başkanıdır. 7 yıl süreyle başkanlığı yürüttü” dedi.Olcayto, şöyle konuştu: “Cevat Fehmi Başkut’un, çalıştığı dönemin basın tarihimizde önemli bir yeri var. 5953 sayılı yasa onların girişimiyle, İstanbul Gazeteciler Cemiyeti ile İstanbul Gazeteciler Sendikası’nın uğraşlarıyla o zaman çıkmış oldu. Başkut’un “Buzlar Çözülmeden”  ve “Paydos” oyunları en çok bilinen tiyatro eserlerinin başında geliyor. Cevat Fehmi Bey’in Türkiye’de oyunları pek çok ilde sahnelendi, ama  ‘Buzlar Çözülmeden’ aynı zamanda Yunanistan’da da sahnelenen bir eseri. Türk oyun yazarları içinde eseri yurt dışında yayınlanan yazarlarımızdan biridir. Duruşuyla örnek başkanlarımızdan biridir. Eserlerinde, tiplemelerinde hep çelişkileri kovalamış, toplumsal olayları konu almış, büyük şehirle Anadolu insanının çelişkilerini ortaya koymaya çalışmış,  büyükşehir burjuvazisinin Anadolu insanının nasıl yozlaştırdığına özellikle ‘Buzlar Çözülmeden’ oyununda yer vermiş. Çok duru, basit gibi görünen senaryoları, mizah da içerir.”

  “Meslek ilkeleri yönünden kendisini saygıyla anıyoruz”

TGC Önceki Başkanı, Cumhuriyet Vakfı Başkanı ve Cumhuriyet Gazetesi yazarı Orhan Erinç, şunları söyledi: “Cevat Fehmi Bey, basınımızın simge isimlerinden biri. Cumhuriyet’in ‘ne yazarsa doğrudur’ diye tanımlanan gazeteciliğini oluşturan Cevat Fehmi Başkut’tur. O açıdan, meslek ilkeleri yönünden de kendisini saygıyla anmamız gerektiğini düşünüyorum.Cevat Fehmi Bey’in birçok ilk olma özelliği vardır. Gazetecilikle ilgili ilk ders kitabını yazdı. O ders kitabının basın tarihi açısından çok önemli bir kaynak diye düşünüyorum. 1950’lerin gazetecilik anlayışını, gazetecilik türlerini anlatmakla, haberin nasıl yazılacağını, sayfanın nasıl çizileceğini, o dönemdeki dış dünya ajanslarıyla gazetelerle ilgili bilgiler veriyor olması kitabın önemli özelliklerinden. Cevat Fehmi Bey’in bir başka özelliği ise mesleğe hizmet etmenin sadece gazetecilik yaparak değil; meslek örgütlerinde de görev alarak sürdürmesidir. İstanbul Gazeteciler Sendikası’nın birinci kurucu üyesi Cevat Fehmi Bey’dir. Bir başka özelliği de gazeteci olarak hem Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nde hem de o zamanki adıyla İstanbul Gazeteciler Sendikası’nda başkanlık yapan ilk kişi olmasıdır. Cevat Fehmi Bey, özellikle Basın Sarayı diye anılan bugünkü Gazeteciler Cemiyeti Merkez binasının inşaatının başladığı süreçteki yönetim kurulu başkanıydı. Cevat Fehmi Başkut gazetecilik anlayışı, gazetecilik yaklaşımı, gazeteciler arasındaki dayanışmanın korunması, geliştirilmesi konusunda çaba göstermiştir. Bir başka özelliği de Türkiye Gazeteciler Cemiyeti başkanlığını Burhan Bey’e devretmesidir. Seçime girip kaybetme gibi bir durumu yok. Basının sorunları ve yaşanan sıkıntıların çözülmesi için Cemiyet başkanlığından feragat etmek gibi bir yaklaşımı da olmuştur.”

 Herkese bir şeyler öğretme gayretindeydi

Gazeteci-yazar Orhan Karaveli, “Cevat Fehmi Başkut’un, 1948 yılında Galatasaray Lisesi 11. sınıf öğrencisi iken Paydos isimli piyesinde rol aldım. Bu eseri son derece müthiş ve Cevat Fehmi Bey’in kişiliğini yansıtır. Cevat Fehmi Bey, oyununu sahnelediğimizi duyunca bizi izlemeye geldi. Kulise gelerek bizlerle tanıştı. Benimle tekrar karşılaşmayı istediğini söyledi. Onunla böyle bir anım olduğu için çok gururlu ve mutluyum. Cevat Fehmi Bey; dürüst, mütevazi, herkese bir şeyler öğretme gayretinde olan biriydi. Cevat Fehmi Başkut gibi ustalarımızdan biz sadece gazeteciliği değil, insanlığı, yurtseverliği de öğrendik. Bugün Cevat Fehmi’yi anarken büyük gazeteci ağabeylerimizi de sevgi, saygı ve özlemle anıyoruz” dedi.

 “Gazeteciler toplumun önünden giderler”

Cevat Fehmi Başkut’un torunu Ahu Başkut Alyanak, “Biz Cevat Fehmi Başkut’un ailesi olarak buradayız. Vefatından 43 yıl sonra burada anlatılanlar bizleri çok mutlu etti. Evlatları olarak onunla gurur duyuyoruz. İnsana ve hayata dair değerler, kendisinden gördüğümüz değerlerdir. Ömrümüz oldukça adını yaşatmaya çalışacağız. Basın mensupları ve basına değerli katkılarla hizmet veren herkes, biraz hayata sorgulayıcı bakar, haberi haber olarak verir. Toplumun önünden gider. İnsanlara yeni kulvarlar açarlar. Hangi devirde olursa olsun bu kişiler var olacaktır. Toplumunun önünden gidecektir. O yüzden size gıpta ediyoruz. Çok teşekkür ediyoruz” diye konuştu.