TGC Burhan Arpad’ı andı -22-

TGC Meslekte İz Bırakanlar Toplantıları’nın 22.’sinde Turgay Olcayto, Doğan Hızlan, Orhan Erinç, Eray Canberk, Ahmet Arpad ve Fahri Aral, Burhan Arpad’ın İstanbul’ın muhafızı çok önemli bir aydın, yazar ve çevirmen olduğuna, gerçekliğin yelpazesinde çok iyi ürünler verdiğine dikkat çektiler.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği Meslekte İz Bırakanlar Toplantıları devam ediyor. TGC üyelerinden çevirmen-yazar Burhan ArpadMeslekte İz Bırakanlar Toplantıları’nın 22.’sinde anıldı.

Toplantı, 4 Ocak 2018 Perşembe günü saat 14.00’de TGC Burhan Felek Konferans Salonu’nda yapıldı. Toplantının sunuculuğunu TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş yaptı.

Toplantının moderatörlüğünü Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Kültür-Sanat Komisyonu Başkanı Fahri Aral üstlendi. Toplantıya Yazar-Çevirmen (BurhanArpad’ın oğlu) Ahmet Arpad, Cumhuriyet Vakfı Başkanı-Yazar-TGC Önceki Başkanı Orhan Erinç, Hürriyet Gazetesi Yayın Danışmanı Doğan Hızlan ve yazar Eray Canberk, konuşmacı olarak katıldı. TGC Başkanı Turgay Olcayto, toplantıda yaptığı açılış konuşmasında şunları söyledi: 

TURGAY OLCAYTO: GAZETELERİN BABI-ALİ’DEN TAŞINMASINI İSTEMEZDİ

“Öncelikle bu önemli gün için Almanya'dan kalkıp gelen Ahmet Arpad'a teşekkür ediyorum. Burhan Arbad, yazılarını sıklıkla izlediğim biriydi. Gerek siviller, gerekse İstanbul üzerine yazdığı yazıları zevkle okurdum. Ancak Burhan Arpad'ı daha çok çevirileriyle tanıdım. Kuşağımızın önem verdiği yazarların çevirilerini halen saklarım. 1968'in başında TRT'ye girmiştim. Arkadaşımla oturuyordum. İçeriye bir İstanbul beyefendisi yani Burhan Arpadgirdi. Bir süre kendisiyle sohbet ettik ve ona çevirilerini zevkle okuduğumu anlattım. 15 gün sonra koltuk altında iki çevirisiyle yeniden geldi. Bana iki çevirisini imzalayarak verdi. Çok sevinmiştim. O kitapları halen saklarım. İstanbul'un her semtinin değerini iyi bilirdi. Özellikle gazetelerin Bâb-ı Âli'den taşınmasını istemediği birçok yazısı vardı. Burhan Arpad önemli bir değerdi.”

 

SİBEL GÜNEŞ: BURHAN ARPAD’I SEVGİ VE SAYGIYLA ANIYORUZ

TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş açılışta, Burhan Arpad’ın özgeçmişiyle ilgili şu bilgiyi verdi:

“1910 yılında Mudanya'da dünyaya gelen Burhan Arpad, Rehber-i Tahsil Numune Mektebi ve Orta Ticaret Mektebinden mezun olduktan sonra 1936 yılında Vakit Gazetesinde gazetecilik mesleğine başladı. Daha sonra sırasıyla Uyanış Dergisinde, Kurun Dergisinde, İleri, İstiklal, Tan, Cumhuriyet, Memleket, Hürriyet, Vatan ve Cumhuriyet Gazetelerinde muhabir, istihbarat şefi, yazar olarak mesleğini sürdürdü. Burhan Arpad, haber ve fıkra dallarında 4 kez ödül kazandı. "Şehir", "Taşı Toprağı", "Yeditepe Olayları", "Alnımdaki Bıçak Yarası", "Hesaplaşma", "Yokedilen İstanbul", "Gezi Günlüğü" ve "Direklerarası" isimli kitapları yayımlandı. Ayrıca 30’u aşkın çevirisi bulunuyor. Burhan Arpad, Bulgaristan Cumhuriyeti Kyryl Kardeşler Kültür Nişanı, Federal Almanya Cumhuriyeti (Altın) Birinci Derece Liyakat Madalyası ve Avusturya Cumhuriyeti Bilim ve Sanat İçin Birinci Derece Onur (Altın) Madalyası aldı. 3 Aralık 1994 yılında vefat etti. Burhan Arpad’ı sevgi ve saygıyla anıyoruz.”

FAHRİ ARAL: GAZETECİLERİN ÖRGÜTLENMESİ İÇİN ÇABA HARCADI

Toplantının moderatörlüğünü yapan TGC Kültür Sanat Komisyonu Başkanı Fahri Aral konuşmasında Burhan Arpad’ın dil konusunda çok hassas olduğuna dikkat çekti. Fahri Aral, “Tek bir kelime için saatlerce tartışırdı. Halka dönük kelimesini sevmezdi. Halkla birlikte demeyi tercih ederdi. Burhan Arpad yazar, çevirmen kimliğinin yanı sıra gazetecilerin örgütlenmesi için de çok çaba harcadı” dedi. 

DOĞAN HIZLAN: BURHAN ARPAD GERÇEKLİĞİN YELPAZESİNDE EN İYİ ÜRÜNLERİNİ VERDİ

TGC Onur Kurulu Başkanı ve Hürriyet Gazetesi Yayın Danışmanı Doğan Hızlan toplantıda ilk konuşmayı yaptı. Doğan Hızlan Burhan Arpad’ın birçok çevirisini okuduğunu, dünya sol edebiyatında çevirmenlerin çok önemli bir rolü olduğunu söyledi ve şöyle devam etti:

“Burhan Arpad’ın yaşadığı dönemde çevirmenler kitapların düşünsel yanına çok dikkat ediyordu. Burhan Arpad hem çevirmen hem de yazardı. Burhan Arpad’ın içinde olduğu kuşak dürüst ve ilkeliydi. Bu tutumlarını siyasal tavırlarında da gösterirlerdi. Ben Burhan Arpad’ın kitaplarının, çevirilerinin yeniden basılmasını diliyorum. Burhan Arpad gerçekliğin yelpazesinde en iyi ürünlerini vermiştir.”

AHMET ARPAD: BABAM SAVAŞ KARŞITI YAZARLARI ÇEVİRMEYE ÖZEN GÖSTERDİ

Burhan Arpad’ın oğlu yazar ve çevirmen Ahmet Arpad ise konuşmasında babasının eğitime çok önem verdiğini, Cibali Tütün Fabrikası muhasebesinde çalışırken 1.5 yıl öğle tatillerinde ders alarak Almanca öğrendiğini belirtti. Burhan Arpad’ın sol görüşlü olduğunu ve eleştirisel yazılar yazdığını ifade eden Ahmet Arpad, “Babama sadece 18 ay yurt dışı yasağı konuldu. Onun dışında babama ve bize yönelik bir siyasal baskı olmadı. Babamın yaşadığı dönemde baskı gören Behice Boran, Sabahattin Ali, Ruhi Su gibi dönemin önemli isimlerine destek verdi. Cezaevinde ziyaretlerine gitti ve açıklamalar yaptı” diye konuştu.

BURHAN ARPAD KENDİ BİLDİĞİ YOLDAN GİTMEYİ TERCİH ETTİ

Konuşmasında Burhan Arpad’ın örnek bir insan ve baba olduğuna dikkat çeken Ahmet Arpad “Babam kendini çok yönlü geliştirmişti. Girişkendi. İki dil biliyordu. Viyana, Berlin Salzburg sürekli gittiği kentlerdi. Yılda iki ayını bu kentlerde geçirirdi. Berlin Film Festivali’nde Jüri üyeliği yaptı. Annem ve babam her akşam ya sinemaya, ya da tiyatroya giderlerdi. Bizi de götürürlerdi. Ailesinden hiçbir şeyi esirgemedi. Bizim çok iyi eğitim almamızı, dil öğrenmemizi sağladı. Düzeyini korudu. Az sevilse de kendi bildiği yoldan gitmeyi tercih etti. Bunu herkese öneririm Türkiye’de zor olsa da” diye konuştu. Burhan Arpad’ın barıştan yana olduğunu, savaş karşıtı yazarların kitaplarını çevirmeye dikkat ettiğini, kendisinin de aynı yoldan gittiğini vurgulayan Ahmet Arpad, “Beni çeviri alanına yönelten babamdır. Bu sayede babamdan çok çeviri yaptım” dedi.

TÜRK TİYATROSUNU VE SİNEMASINI YAZDI

Burhan Arpad’ın 1919 doğumlu olduğu için Türk sineması ve tiyatrosunun ilk yıllarını yaşadığını, gördüğünü, Türk Sinema Severler Derneği’ni kurduğunu belirten Ahmet Arpad, “Türk tiyatrosu ve sineması üzerine yazdıkları incelemeler değerli belgelerdir. Sanatçılar hakkında yazdığı yazılar sayesinde o dönemin isimlerini de tanımış oluyoruz. Yurt dışında olduğu süreçte de Macar ayaklanması gibi birçok olaya tanık olmuş yaptığı röportajlarla konunun Türkiye gündeminde de yer almasını sağlamıştı” diye ekledi.

ORHAN ERİNÇ: BURHAN ARPAD ÇOK ÖNEMLİ BİR İSTANBUL YAZARIYDI

Cumhuriyet Vakfı Başkanı ve TGC Önceki Başkanı Orhan Erinç, Burhan Arpad’ın titiz bir gazeteci olduğunu ve mesleğine de bunu yansıttığını söyledi. Burhan Arpad’ın kafa yapısına uymayan şeylere tepki gösterdiğini belirten Orhan Erinç, şunları söyledi:

“O yıllarda Cağaloğlu, gazeteciler, yazarlar, yayınevleri, avukatların yoğunlaştığı bir yerdi. Bu kültür şöleninin içinde gazetecilik yapardık. Herkes birbirinin tanırdı. Gazetecilerin utanma gibi insani alışkanlıkları vardı. Hata yapmamaya çok özen gösterirdik. Burhan Arpad çok önemli bir İstanbul yazarıydı. 1961 yılında tanıştık. Cumhuriyet’te ikinci sayfada yazıları çıkardı. Günlük yazılarında İstanbul’da betonlaşmadan şikayet ederdi. İstanbul’da ilk yapılan beton bloklar Levazım Sitesiydi. Yapılmaması için çok çaba harcadı. Yazdıklarını yalanlama imkanı yoktu. Yolsuzluğun ses getirmesi için manşet olmasına gerek yoktu. Yazılan her haber ve yazı ses getirirdi.”

ERAY CANBERK: BURHAN ARPAD YAŞASA KENTSEL DÖNÜŞÜME KARŞI ÇIKARDI

Burhan Arpad ile MAY yayınlarında çalıştığı dönemde tanıştığını belirten gazeteci, yazar Eray Canberk “Kitaplarını çok severek okudum. MAY Yayınları’nda birlikte çalıştık. İstanbul’u çok iyi bilir ve yazardı. Çevirmek için tutarlı bir yazarlar dizisi seçmiştir. Doğru seçimler yapmıştır. Bugün yaşasa kentsel dönüşüme karşı çok yazılar yazardı. Burhan Arpad bir İstanbul muhafızıydı. Kenti korumak için öfkelenmiş, sahip çıkmak için birçok yazı yazmış ama derdini de kimseye anlatamamıştır” dedi.

Toplantıya TGC Genel Sekreter Yardımcısı Ahmet Özdemir, Balotaj Kurulu Yedek Üyesi Ali Kılıç, TGC Kültür Sanat Komisyonu üyeleri Gamze Akdemir, Yasemin Arpa, TGC Sicil Komisyonu Üyesi Ahmet Çitoğlu,Prof. Dr. Suat Gezgin, TGC kıdemli üyeleri Zafer Atay, Seraceddin Zıddıoğlu, Adnan Özyalçıner, Mahmut Gültekin, Demir Feyizoğlu, Şekip Gümüşkanatlı, Namık Kemal Aydın, Recep Aslan, Hüsamettin Acar, Necat Mumay, Hikmet Altınkaynak, Hakan Çelik, Kerim Evren, Şah Tanyeri, Şükrü Disanlı, Gül Atmaca ve Ali Taran ile Tomurçuk Yalcın’ın da aralarında olduğu çok sayıda davetli katıldı. Toplantı toplu fotoğraf çekimiyle son buldu.